6 sygnałów po których rozpoznasz zaburzenia odżywiania
Miliony osób na świecie cierpią obecnie na różne formy zaburzeń odżywiania, doświadczając szkodliwych, a czasem wręcz dewastujących psychikę i ciało objawów.
Statystyki podają, że w Polsce osób cierpiących na zaburzenia odżywiania może być ponad 710 tysięcy. Szacuje się również, że zaburzenia odżywiania są odpowiedzialne za największy odsetek zgonów wśród osób cierpiących na chorób psychiczne. To poważne zjawisko, wobec którego nie można pozostać obojętnym. Może osoby z Twojego otoczenia potrzebują Twojej pomocy? Jak to rozpoznać?
Wszelkie postaci zaburzeń odżywiania, są bez wątpienia niszczące, w konsekwencji wywołując stan pośredniego lub bezpośredniego zagrożenia życia, dlatego tak ważna staje się umiejętność trafnego i szybkiego rozpoznania ich symptomów i skierowania osoby cierpiącej po pomoc
Z perspektywy gabinetu – psychoterapeuta najczęściej spotyka się w gabinecie w pacjentami cierpiącymi na następujące schorzenia:
Choć, trzeba zaznaczyć, że nie są to jedyne zaburzenia odżywiania jakie są obecnie diagnozowane w praktyce psychologa, psychoterapeuty czy psychiatry.
W powszechnej świadomości, wyobrażenie osoby cierpiącej na zaburzenia odżywiania to wyobrażenie postaci młodej kobiety, wychudzonej, mocno skupionej na swoim wyglądzie. To tylko część prawdy. Problemy z odżywianiem dotyczą niezwykle często osób dorosłych, w większości kobiet ale i mężczyzn, osób po których na pierwszy rzut oka nie poznalibyśmy że mają poważne problemy z jedzeniem. Często są to osoby o normalnej wadze, z pozoru dobrze funkcjonujące zawodowo, aktywne. I to bardzo ważna cecha zaburzeń odżywiania – trudność zauważenia, że coś jest nie tak – wynikająca z ukrywania problemu przez chorego, bagatelizowania problemu, racjonalizowania patologicznych zachowań. Bardzo często ukrywanie związane jest ze wstydem jakiego doświadcza osoba chora.
Choć obrazy poszczególnych zaburzeń odżywiania mogą różnić się u poszczególnych osób, jednak pewne sygnały są dość powtarzalne i mogą stanowić wskazówkę dla otoczenia: rodziców, partnera, przyjaciół, że bliska osoba ma trudności w obszarze zdrowego jedzenia. Znajomość tych objawów może stanowić początek pomocy osobie cierpiącej.
Jakie więc sygnały powinny zaniepokoić bliskich osób cierpiących na zaburzenia odżywiania:
-
Wspomniane wcześniej ukrywanie problemu, izolowanie się, postępujące unikanie jedzenia w towarzystwie.
Zaburzenia odżywiania w dużym stopniu wiążą się z poczuciami winy i wstydu, chorzy nie chcą by inni wiedzieli o ich trudnościach. Zdarza się że ich życie towarzyskie słabnie, unikają wspólnych posiłków, tłumaczą bliskim że już jedli. Zdarza się że ukrywają duże ilości jedzenia – osoby z bulimią, czy kompulsywnym objadaniem by zjeść w samotności, albo chowają jedzenie by się go pozbyć, wyrzucić – osoby z anoreksją.
-
Złość, negatywne emocje, rozdrażnienie
Złość a wręcz nienawiść towarzyszy osobom z zaburzeniami odżywiania jako część stosunku do siebie. Często psychoterapeuta w rozmowie słyszy o nienawiści pacjenta do siebie i do własnego ciała, do wyglądu, zachowań. Złość i drażliwość może być też prezentowana względem otoczenia, gdy zagraża ono np. izolacji pacjenta, jego kontroli nad jedzeniem, bądź staje na drodze atakom objadania i wymiotowania.
-
Rozbieżność między rzeczywistością a widzeniem siebie i swojego ciała.
Polega to często na przekonaniu o np. nadwadze u osoby szczupłej lub wręcz chorobliwie chudej. Zdarza się, że takie zmienione postrzeganie rzeczywistości pogłębia się i coraz bardziej wywołuje wśród bliskich narastający niepokój i poczucie, że osoba chora wypowiada urojenia, nie mające nic wspólnego z rzeczywistością.
-
Stany depresyjne, wahania nastroju.
Problemy z emocjami są integralną częścią zaburzeń odżywiania. Emocje leżą u podstaw tej grupy zaburzeń. Wspomniane poczucie wstydu, poczucia winy, zły obraz siebie, atakowanie siebie krytyką jest komponentem spadków nastroju, towarzyszy stanom depresyjnym czy gwałtownym zmianom nastrojów.
-
Zmiany wagi ciała i restrykcyjna kontrola jedzenia.
Spadek wagi ciała najczęściej dotyczy osób z anoreksją lub ortoreksją, osoby z bulimią często nie odbiegają wagą od normy lub ich waga waha się, osoby z kompulsywnym objadaniem mogą przybierać znacząco na wadze. Bardzo precyzyjne odmierzanie produktów, ważenie, odliczanie kalorii, obsesyjne przygotowywanie własnych posiłków, brak elastyczności w jedzeniu (np. korzystanie z własnych posiłków na spotkaniu rodzinnym, albo ze znajomymi w restauracji) – to wszystko może stanowić sygnał informujący o zaburzeniach w sferze odżywiania.
6. Wzrost wydatków na jedzenie.
UWAGA!!!
Należy pamiętać, że zaburzenia odżywiania to nie jest fanaberia, czyjaś słaba wola. To grupa poważnych chorób psychicznych, które powodują wyniszczenie organizmu, wtórne problemy zdrowotne dotyczące narządów wewnętrznych. Nie wolno zapomnieć, że zaburzenia odżywiania nieleczone podnoszą ryzyko śmierci. Zaburzenia te niszczą plany i marzenia człowieka, jego relacje z innymi ludźmi, izolują.
Leczenie zaburzeń odżywiania.
Osoby z zaburzeniami odżywiania potrzebują pomocy z zewnątrz. Leczenie tych schorzeń wymaga zaangażowania takich elementów jak PSYCHOTERAPIA oraz często, FARMAKOTERAPIA. Nierzadko, w leczenie włączony zostaje dietetyk. W skrajnych postaciach choroby konieczna bywa hospitalizacja, a po wypisie kontynuacja psychoterapii i farmakoterapii.
Psychoterapia jest niezbędna w leczeniu zaburzeń odżywiania, gdyż u ich podstaw leżą problemy emocjonalne związane często z relacjami, głębokie konflikty psychiczne, nieumiejętność odczytywania i regulowania stanów emocjonalnych.
Dobry psychoterapeuta jest w stanie zaproponować adekwatną formę terapii, współpracować w razie potrzeby z lekarzem psychiatrą czy dietetykiem.
Jeśli czytając ten artykuł odkrywasz lub utwierdzasz się w podejrzeniach, że cierpisz na zaburzenia odżywiania lub że ten problem może dotyczyć kogoś z Twojego otoczenia – nie czekaj! Możesz umówić się na konsultację w moim Gabinecie w Krakowie lub Tarnowie. Jeżeli mieszkasz za granicą doskonałą możliwością kontaktu jest konsultacja przez Skype.
Interesuje Cię ten temat? Polecam poprzedni artykuł – kliknij TUTAJ
Pomóż sobie, zapraszam!
Dla Twojej wygody uruchomiłam w Pracowni INVENI możliwość umawiania wizyt online przez SYSTEM REZERWACJI WIZYT ONLINE wraz z płatnościami w systemie PayPal lub Przelewy24.
Anna Pabiańczyk-Kulka
Psychoterapeuta Kraków, Tarnów, online